Nowy projekt Fundacji Bonifraterskiej: Renowacja zabytkowych tablic inskrypcyjnych w Drohobyczu
Od czerwca 2024 roku dzięki staraniom Fundacji Bonifraterskiej trwają intensywne prace konserwatorskie w jednym z najcenniejszych zabytków Drohobycza – kościele parafialnym pw. św. Bartłomieja, ściśle współpracującego z Zakonem Bonifratrów. W ramach projektu „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”, realizowanego przez Fundację Bonifraterską we współpracy z Narodowym Instytutem Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, podjęto się konserwacji i restauracji zespołu drewnianych, wielkoformatowych tablic inskrypcyjnych, stanowiących kluczowy element wystroju prezbiterium świątyni.
Tablice inskrypcyjne w kościele pw. św. Bartłomieja to prawdziwe perły sztuki, stworzone z niezwykłą precyzją i dbałością o detale. Powstały w okresie intensywnego rozwoju kościoła, ufundowanego w 1392 roku przez króla Władysława Jagiełłę. Dzieła mają nie tylko wartość artystyczną, ale także historyczną – są świadectwem bogatej przeszłości tego miejsca, upamiętniając ważne wydarzenia i osoby związane z kościołem oraz lokalną społecznością.
Konserwacja tablic inskrypcyjnych jest niezwykle ważnym krokiem w ochronie dziedzictwa kulturowego Drohobycza. Projekt ma na celu nie tylko zachowanie materialnych śladów historii, ale także przywrócenie świetności cennym dziełom sztuki, które od wieków zdobią wnętrza świątyni. Dzięki współpracy z Instytutem Polonika oraz wsparciu finansowemu w wysokości 190 000 złotych pozyskanemu przez Fundację Bonifraterską, możliwe jest prowadzenie tych skomplikowanych i czasochłonnych prac konserwatorskich.
Realizacja projektu jest wynikiem ścisłej współpracy wielu instytucji i osób, które angażują się w ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą. Fundacja Bonifraterska odegrała kluczową rolę w organizacji i koordynacji działań, a Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA zapewnił niezbędne finansowanie oraz wsparcie merytoryczne. Celem programu jest poprawa stanu zachowania i wzmocnienie ochrony dziedzictwa kulturowego znajdującego się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz upowszechnianie wiedzy na jego temat. To właśnie dzięki takim inicjatywom możliwe jest zachowanie i odnowa cennych zabytków, które świadczą o wspólnej historii Polski i Ukrainy.
Prace konserwatorskie w kościele pw. św. Bartłomieja w Drohobyczu są częścią szerszego programu ochrony dziedzictwa kulturowego realizowanego w regionie. Po zakończeniu konserwacji tablic inskrypcyjnych planowane są kolejne działania, które pozwolą na pełne przywrócenie dawnej świetności tej wyjątkowej świątyni. Fundacja Bonifraterska, dzięki swojemu zaangażowaniu i determinacji, daje nadzieję na ocalenie tego bezcennego zabytku dla przyszłych pokoleń.
[2.08.2024]
Aktualizacja z prac konserwatorskich w kościele pw. Św. Bartłomieja w Drohobyczu
Z przyjemnością informujemy o postępie wykonanych prac. Od początku trwania projektu do teraz udało nam się zrealizować:
-Demontaż tablic i podział na części
-Wykonanie dokumentacji fotograficznej stanu zachowania
-Odkurzenie z luźnych zabrudzeń
-Dezynfekcję
-Usunięcie zdegradowanych partii podłoża
-Sklejenie pęknięć
-Uzupełnienie elementów konstrukcyjnych drewnem iglastym
-Uzupełnienie ubytków w części licowej drewna lipowego
Jesteśmy dumni z postępów i dziękujemy wszystkim za wsparcie.
Zespół czterech tablic pamiątkowych stanowił część bogatego wystroju ikonograficznego, który powstał w ostatniej dekadzie XVIII wieku na zlecenie proboszcza ks. Ignacego Jarockiego w kościele w Drohobyczu. W typowych dla baroku rozwiązaniach, ruchome elementy dekoracyjne harmonizowały lub wręcz tworzyły spójną całość z układem polichromii na ścianach. Tablice inskrypcyjne, stworzone przez pracownię Kazimierza Krzementowskiego, mają identyczny kształt jak ich freskowe odpowiedniki, które w tym samym okresie wykonał malarz Andrzej Solecki, co potwierdzają archiwalne fotografie. Zauważalna jest jednakowa forma barokowych profilowanych ram, w które umieszczono poszczególne sceny i przedstawienia.
W związku z planowanymi pracami konserwatorsko-restauratorskimi w prezbiterium przy polichromiach, konieczne jest przeprowadzenie konserwacji zespołu tablic inskrypcyjnych, które stanowią artystyczną całość z tymi polichromiami. Równoczesne wykonanie konserwacji polichromii ściennej oraz tablic, które po renowacji powrócą na swoje pierwotne miejsce – odrestaurowane ściany prezbiterium – jest najodpowiedniejszym podejściem do prac konserwatorskich w tej sytuacji. Takie kompleksowe podejście do dekoracji i wyposażenia prezbiterium kościoła w Drohobyczu zapewni optymalne rezultaty z perspektywy konserwatorskiej, historyczno-naukowej oraz artystycznej, a także społecznej. Ze względu na rozmiary oraz zły stan zachowania tablic konieczne jest ich usunięcie z przestrzeni prezbiterium. Zgodnie z ekspertyzą z 2019 roku, obiekty te wymagają pilnych działań. Kluczowym zadaniem jest wzmocnienie konstrukcji nośnej, aby umożliwić zawieszenie tablic na ścianach po zakończeniu prac nad polichromią i tablicami. Obecnie nie jest to możliwe z powodu kruchości elementów składowych desek podobrazia oraz ram. Planuje się kompleksową konserwację i restaurację dwóch tablic.
Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA powstał 18 grudnia 2017 roku jako wyspecjalizowana państwowa instytucja kultury, której organizatorem jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego . Jest to zespół specjalistów z różnych dziedzin nauki , których łączy przekonanie o wybitnym znaczeniu polskiego dziedzictwa kulturowego pozostającego poza krajem dla rozwoju i tożsamości Rzeczypospolitej oraz jego istotnego wkładu w spuściznę kulturową Europy i świata .
Eksperci zajmują się projektami konserwatorskimi, naukowo-badawczymi, edukacyjnymi i popularyzatorskimi. Poprzez badania, ochronę i popularyzację polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, Instytut Polonika dąży do zachowania materialnych świadectw naszych dziejów oraz przywracania pamięci o ważnych dla współczesnych Polaków ludziach i istotnych faktach historycznych.