Stres na etacie

W obecnych czasach praca dla większości z nas stanowi ogromną wartość. I to nie tylko dlatego, że jest źródłem dochodu, ale przede wszystkim daje możliwość samorealizacji (zwłaszcza w przypadku osób wykonujących zajęcia, które sprawiają im radość i satysfakcję). Nieodłącznym aspektem, ściśle związanym z podejmowanym zatrudnieniem, niezależnie od odczuć towarzyszących przy jego realizacji, jest mniejszy lub większy stres.

Czym jest stres zawodowy?

Wbrew pozorom stres nie zawsze ma zabarwienie negatywne (dystres). Występuje bowiem również ten o ładunku pozytywnym – eustres, który daje siłę i motywuje do działania. Wróćmy jednak do stresu zawodowego. Jak wskazuje literatura naukowa, pojawia się on zawsze, występując w mniejszym lub większym nasileniu, niezależnie od charakteru pracy i szczebla zajmowanego w organizacji. Dlaczego tak się dzieje? 

Z roku na rok tempo naszego życia sukcesywnie się zwiększa, czego konsekwencją jest narastające napięcie nerwowe. Stres odczuwany na co dzień stał się więc zjawiskiem powszechnym. Niewątpliwie, mogą powodować go różne czynniki, zarówno fizyczne (np. hałas), jak i społeczne (np. ważne wydarzenia rodzinne). 

Wobec wspomnianych wyżej zmian w sposobie życia i przeznaczaniu na pracę coraz większej ilości czasu (znaczna grupa ludzi w wieku produkcyjnym poświęca pracy zawodowej aż jedną trzecią życia), wpływ stresu zawodowego na nasze funkcjonowanie staje się coraz większy. Wskaźniki jego rozpowszechniania się są wysokie i stale rosną.

Czym jednak właściwie jest stres zawodowy? Możemy wyróżnić trzy różne znaczenia terminu „stres” i odnieść je do sytuacji związanych z pracą, a więc ująć go jako:
• bodziec, czyli sytuację wywołującą napięcie (np. niebezpieczna praca),
• reakcję organizmu na czynniki stresujące (np. rozmowa z przełożonym),
• wynik interakcji między osobą a otoczeniem.

Skutkami stresu zawodowego są dolegliwości somatyczne, m.in.:
• bóle pleców, głowy, żołądka,
• kołatania serca,
• skłonność do przeziębień.

Do czynników psychologicznych zalicza się m.in.:
• rozdrażnienie,
• agresję,
• lęk,
• depresję,
• impulsywność,
• zaburzenia koncentracji, uwagi,
• problemy w podejmowaniu decyzji,
• nieadekwatną samoocenę.

Co ważne, przewlekły stres zawodowy może prowadzić do chorób psychosomatycznych, np. choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zapalenia jelita grubego, samoistnego nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej oraz powodować wypalenie zawodowe.

Co więc robić?

Niezbędna jest właściwa profilaktyka, tj. stosowanie efektywnych metod radzenia sobie ze stresem oraz w razie wystąpienia objawów – terapia psychologiczna.

Odrobina stresu może okazać się niezbędna dla efektywnego działania, jednak nie powinien on być zbyt wysoki. Starajmy się, aby praca, którą wykonujemy, była zgodna z naszymi oczekiwaniami, charakterem oraz odpornością na stres, wówczas stanie się dla nas wyłącznie przyjemnością.  

SPODOBAŁ CI SIĘ TEN ARTYKUŁ? Wspomóż działania naszej Fundacji. 
Wspieramy chorych, niepełnosprawnych, bezdomnych i opuszczonych.
W imieniu naszych podopiecznych dziękujemy za każdą pomoc!

Autorka tekstu: dr n. med. Aleksandra Walczak
Prawnik, psycholog przy Konwencie Zakonu Bonifratrów w Łodzi

Źródło tekstu:
Kwartalnik "Bonifratrzy w służbie chorym", nr 2/2024, s. 6

Żródło zdjęć: Freepik