Sekrety skryte w pamięci krótkotrwałej

Pamięć krótkotrwała to inaczej pamięć świeża – zdolność do zapamiętywania na krótko tego, co w danej chwili rejestrują nasze zmysły. Umożliwia uczenie się i przyswajanie nowych informacji, prowadzi do ich przetwarzania i zachowywania w pamięci długotrwałej.

Jakie właściwości ma pamięć krótkotrwała?

Pamięć krótkotrwała posiada szereg charakterystycznych właściwości:

• czas przechowywania nabytych informacji jest krótki, od kilkunastu sekund, do kilkunastu minut,

• pojemność pamięci jest niewielka, możemy jednorazowo zapamiętać 7 (+/-2) elementów,

• informacja, która zniknie w pamięci krótkoterminowej ginie bezpowrotnie,

• zapamiętywanie, mnemotechniki, praca ze zmysłami wydłużają czas zapamiętywania, umożliwiając przepływ informacji do pamięci długoterminowej.

Jakie funkcje ma pamięć krótkotrwała?

Pamięć krótkotrwała jest niezwykle pomocna w naszej codzienności. Do jej najistotniejszych funkcji można zaliczyć:

• zapis bieżących informacji, np. zapamiętywanie imienia nowo poznanej osoby,

• prowadzenie rozmowy z drugą osobą i utrzymywanie z nią aktywnego, werbalnego kontaktu.

Nawyki, które niszczą pamięć

Długość i jakość snu

Sen stanowi dla organizmu nieocenioną wartość. Optymalny czasowo, jakościowy wypoczynek może przysłużyć się naszej pamięci. W trakcie snu informacje, które nabyliśmy w ciągu dnia, są weryfikowane, a następnie część z nich zostaje zapisywana w pamięci długotrwałej. Warto zatem zatroszczyć się o odpowiednio długi sen.

Dieta

Prawidłowe odżywianie to lekarstwo na dobrą pamięć, jak i motor do tego, by czuć się lepiej. Dieta bogata w witaminy z grupy B, warzywa, ryby, owoce będzie stanowić zatem doskonałe wsparcie.

Nawodnienie

Aż 80% mózgu składa się z wody – jej 2% niedobór powoduje problemy z koncentracją oraz spowalnia procesy uczenia i zapamiętywania. Właśnie dlatego regularne nawadnianie (woda, soki, herbata) to klucz do lepszego samopoczucia i sprawniejszej pamięci.

Stres

Nieumiejętność radzenia sobie ze stresem to kolejny szkodliwy czynnik dla pamięci krótkotrwałej. Może on bowiem zmobilizować do działania, jednak kiedy jest przewlekły, negatywnie wpływa na zapamiętywanie. Naukowcy z Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego w Warszawie dowiedli, że połączenia między komórkami nerwowymi ulegają zniszczeniu pod wpływem silnego stresu.

Brak aktywności fizycznej

Siedzący tryb życia nie tylko wywołuje zmęczenie, obniżenie nastroju, bóle głowy, ale również wpływa na zaburzenia koncentracji i pamięci.

Ćwiczenia, które poprawią pamięć krótkotrwałą

Jeśli chcesz, by Twoja pamięć krótkotrwała była efektywna, staraj się wykonywać ćwiczenia, które będą ją pobudzały. To pierwsza i najważniejsza z zasad. Różnorodność bodźców dostarczana w ramach treningu gwarantuje, że mózg otrzyma wszystko, czego potrzebuje do usprawnienia swojej kondycji.

Poniżej przedstawiam kilka ćwiczeń, jakie możesz stosować, by Twoja pamięć krótkotrwała zwiększyła swoją wydajność:

• aktywacja obu półkul – zmieniaj rękę podczas codziennych czynności, np. zamykaj drzwi na klucz czy smaruj pieczywo przy użyciu ręki, którą na co dzień tego nie robisz.

• zapamiętanie, np. listy zakupów. Sporządź listę produktów i przeczytaj ją kilkukrotnie, a kiedy będziesz w sklepie, postaraj się ją samodzielnie odtworzyć.

• fotografia to świetne ćwiczenie usprawniające pamięć krótkoterminową. Patrząc na jakiś obraz, np. jadąc autobusem, zrób w głowie jego „zdjęcie”, a następnie spróbuj go zapamiętać. Za jakiś czas postaraj się go zrekonstruować z jak największą liczbą szczegółów.

Mam nadzieję, że zaproponowane powyżej metody zachęcą Cię do podjęcia pracy nad pamięcią krótkotrwałą, aby mogła funkcjonować z jeszcze lepszym efektem.

SPODOBAŁ CI SIĘ TEN ARTYKUŁ? Wspomóż działania naszej Fundacji. 
Wspieramy chorych, niepełnosprawnych, bezdomnych i opuszczonych.
W imieniu naszych podopiecznych dziękujemy za każdą pomoc!

Autor tekstu: Małgorzata Kospin
Źródło tekstu: Kwartalnik "Bonifratrzy w służbie chorym", nr 2/2024, s. 7.
Żródło zdjęć: Freepik.