Kamica nerkowa? Sięgnij po zioła!

Kamica nerkowa to schorzenie charakteryzujące się obecnością złogów w drogach moczowych, które powstają w wyniku wytrącania się substancji chemicznych zawartych w moczu, gdy ich stężenie przekracza próg rozpuszczalności. Szacuje się, że kamica dotyka około 5% populacji, przy czym dwukrotnie bardziej narażeni są mężczyźni. W grupie ryzyka znajdują się również osoby, które przyjmują niewielkie ilości płynów oraz mają wysokie spożycie białka.

Przyczyny kamicy nerkowej są złożone i różnorodne. Na niektóre z nich mamy wpływ, co daje nam możliwość zmniejszenia ryzyka jej wystąpienia. Kluczowe czynniki to:

• ilość przyjmowanych płynów,

• eliminacja zastoju moczu,

• leczenie zakażeń dróg moczowych,

• zwiększenie aktywności fizycznej.

Warto zauważyć, że kamica nerkowa sprzyja rozwojowi zakażeń dróg moczowych, które z kolei mogą prowadzić do powstawania kamieni. Główne czynniki sprzyjające formowaniu się złogów w układzie moczowym to:

• wysokie stężenie substancji litogennych w moczu, takich jak szczawiany, wapń, fosforany, kwas moczowy oraz cystyna,

• zastój moczu, który może prowadzić do nadmiernego stężenia substancji chemicznych,

• zakażenia układu moczowego (ZUM), które sprzyjają tworzeniu się kamieni.

Złogi nerkowe formują się w różnych odcinkach dróg moczowych, najczęściej w kielichach lub miedniczce nerkowej. Następnie przemieszczają się do moczowodu i pęcherza moczowego, gdzie mogą się powiększać lub być wydalane z moczem. W niektórych przypadkach złogi osiągają znaczne rozmiary, wypełniając całą miedniczkę nerkową i kielich (tzw. kamienie odlewowe), co może prowadzić do uszkodzenia nerki.

Typowym objawem kamicy nerkowej jest kolka nerkowa – ostry ból w okolicy lędźwiowej i brzucha, który występuje, gdy złóg przemieszcza się do moczowodu. Mogą pojawiać się także nudności i wymioty, parcie na mocz, częste oddawanie moczu w małych ilościach, dreszcze, gorączka oraz krwiomocz.

Przy chorobach nerek, w tym kamicy nerkowej, zaleca się stosowanie diety o niskiej zawartości produktów mięsnych, a także odpowiednią podaż płynów, która powinna wynosić 30 ml na każdy kilogram masy ciała (bilans dobowy). Najlepiej, aby były to ciepłe napoje, na przykład niskozmineralizowana woda oraz kompoty. Warto ograniczyć spożycie alkoholu, kawy, mocnej herbaty, soli, ostrych przypraw oraz unikać palenia papierosów.

W przypadku kamicy nerkowej skuteczne są preparaty o właściwościach przeciwbakteryjnych oraz moczopędnych. Szczególnie korzystnie oddziałują te bogate w naturalną krzemionkę:

• skrzyp polny: działa moczopędnie, co sprzyja eliminacji bakterii z dróg moczowych;

• ziele nawłoci: zwiększa filtrację w kłębuszkach nerkowych. Flawonoidy, saponiny i lejokarpozyd działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo oraz rozkurczająco na mięśnie gładkie dróg moczowych;

• liść brzozy: zwiększa wydalanie moczu dzięki flawonoidom i olejkom eterycznym, a także działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Zapobiega rozwojowi dny moczowej;

• ziele mniszka lekarskiego: wspiera leczenie infekcji dróg moczowych oraz kamicy moczowej;

• kłącze perzu: działa moczopędnie i eliminuje bakterie z dróg moczowych. Zawiera krzemionkę, która zapobiega powstawaniu kamieni nerkowych;

• ziele połonicznika: działa rozkurczowo na mięśnie gładkie dróg moczowych, zwiększa wydalanie moczu i ma działanie przeciwbakteryjne. Pomaga w leczeniu schorzeń układu moczowego oraz przeciwdziała tworzeniu się kamieni nerkowych;

• kwiat i ziele wrzosu: działa moczopędnie i rozkurczowo dzięki zawartości flawonoidów.

Kamica nerkowa jest schorzeniem, które można skutecznie kontrolować i zapobiegać jego nawrotom. Zrozumienie czynników ryzyka oraz wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych znacząco zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia kamieni nerkowych. Właściwa diagnostyka i leczenie są kluczowe dla zachowania zdrowia układu moczowego oraz uniknięcia poważnych powikłań.

SPODOBAŁ CI SIĘ TEN ARTYKUŁ? Wspomóż działania naszej Fundacji. 
Wspieramy chorych, niepełnosprawnych, bezdomnych i opuszczonych.
W imieniu naszych podopiecznych dziękujemy za każdą pomoc!

Autor tekstu: 
br. Pio Berger OH
Zielarz-fitoterapeuta i technik farmaceutyczny
w Konwencie Zakonu Bonifratrów w Krakowie
Źródło tekstu: Magazyn "Bonifratrzy w służbie chorym", nr 1/2025, s. 19-20.
Źródło zdjęć: Freepik